Nieuws
Leverbotinfecties herkennen, genezen en voorkomen
Leverbotinfecties zijn een toenemend probleem bij melkgevende koeien die weiden of vers gras gevoerd krijgen. De schade ten gevolge van deze infectie is groter dan verwacht. Een onderzoeksproject heeft de afgelopen jaren een instrument ontwikkeld dat de gevolgen in kaart kan brengen en maatregelen aanreikt om de schade van leverbot te beperken of zelfs te voorkomen.

Wageningen UR, Louis Bolk Instituut en PPP- Agro hebben gezamenlijk gewerkt aan de problematiek rondom leverbot. Dit is gebeurd binnen het onderzoeksproject: ‘Integrale diergezondheid: beheersing van leverbot’. Het doel van dit project was het ontwikkelen een instrument de leverbotknelpunten en risico’s in beeld brengt op bedrijfsniveau en maatregelen geeft om de leverbotsituatie op individuele melkveebedrijven te verbeteren.
Bestrijding van leverbot: beperkte mogelijkheden
De mogelijkheden om leverbot te bestrijden zijn beperkt. Er zijn geen chemische middelen meer toegestaan om melkvee te behandelen. Zelfs niet in de droogstand. Dit vanwege de kans van residuen in de melk voor humane consumptie. In extreme gevallen kan de veearts ontheffing verlenen. Het jongvee en schapen worden meer en meer resistent voor de middelen die voor deze categorien dieren nog wel toegstaan zijn, waardoor de bestrijding niet meer effectief is. De omstandigheden voor de leverbotslak worden gunstiger door bijvoorbeeld vernatting.
Leverbot in kaart brengen op bedrijfsniveau
Uit het project blijkt dat behandeling tegen leverbot op veel bedrijven voor verbetering vatbaar zijn. In 2014 is bij twee groepen melkveehouders aan de hand van een vragenlijst de leverbotsituatie in beeld gebracht op bedrijfsniveau. Het ging om 13 melkveehouders die deelnamen aan het praktijknetwerkwerk: ‘Leverbot, doorbreek de cirkel’ en 10 melkveehouders van de themagroep: ‘Gezonde Koeien’ van het project Kringloopboeren Midden Delftland. Hierbij is naast een intake onder meer gebruik gemaakt van mest- en bloedonderzoek.
Behandeling en preventie van leverbot
Uit dit onderzoek blijkt dat de behandeling en preventie beter kunnen in de praktijk. Er zijn tal van zaken waar de ondernemer geen of onvoldoende kennis van heeft ten aanzien van leverbot. Hij past vaak niet de juiste behandelmethode of –moment toe. Zo is hij onbekend met de mate van resistentie van gebruikte middelen op zijn bedrijf. Preventieve maatregelen worden in de praktijk niet vaak toegepast, zoals rekening houden met leverbotstatus van aangevoerde dieren op het bedrijf. Veehouders houden onvoldoende rekening met wateroverlast of andere vernatting in combinatie met grazende dieren. Het inrichten van vaste drinkpunten voor het vee op leverbotgevoelige percelen is een goede maatregel. Veel maatregen worden nog niet altijd in de praktijk toegepast. De komende tijd zal het Louis Bolk Instituut samen met Wageningen UR het instrument op een groter aantal bedrijven testen. Het doel hiervan dat meer veehouders inzicht krijgen in hun bedrijfsspecifieke situatie en zo op hun bedrijf passende oplossingen kunnen toepassen.
Publicatie
Meer informatie
- Project: Integrale diergezondheid: beheersing van leverbot
- Praktijknetwerk: Leverbot, doorbreek de cirkel
- Praktijknetwerk: Leverbot bestrijden met loopeenden
Contact
- Cynthia Verwer, Louis Bolk Instituut, c.verwer@louisbolk.nl
- Jan Verkaik, Wageningen UR Livestock Research, jan.verkaik@wur.nl