Nieuws

Beter Bodembeheer werkt aan toekomstbestendige landbouwbodem

Gepubliceerd op
28 oktober 2016

De kwaliteit van onze landbouwbodem loopt terug, dit vraagt verandering van bodemmanagement. Het toekomstig bodemmanagement richt zich op stabiele productie voor korte- en lange termijn en voorkomt emissies naar het milieu. Daarnaast levert het bodembeheer groene diensten voor bodem, biodiversiteit en waterbeheer.

De Publiek Private Samenwerking Duurzame bodem heeft de afgelopen vier jaar gewerkt aan een integrale aanpak om de kennis van bodem en bodemprocessen te vergroten. De resultaten van deze PPS werden dinsdag 4 oktober gepresenteerd tijdens het Beter Bodembeheer congres.

Samenwerken

Annet Zweep van het ministerie van EZ opende de dag en benadrukte het belang van een gezonde bodem en duurzaam bodembeheer, waarna Tjitse Bouwkamp van Brancheorganisatie Akkerbouw  in ging op het belang van samenwerken. In zijn presentatie: Samen organiseren wat individueel niet mogelijk is, liet hij zien dat de PPS Duurzame bodem erin geslaagd is om  telers, ketenpartijen, toeleveranciers, overheid en onderzoek de handen ineen te laten slaan en samen te investeren in integrale kennisontwikkeling en onderzoek naar chemische, fysische en biologische bodemeigenschappen, zowel op fundamenteel (in samenwerking met NWO) als op meer toegepast niveau.

De hoofdonderwerpen die tijdens dit congres centraal stonden ware: Is onze landbouwbodem toekomstbestendig? En Bodem: dood substraat of levend ecosysteem?

Drastische aanpak bodemmanagement

Op de eerste vraag gaf coördinator van de PPS Duurzame bodem, Wijnand Sukkel (Wageningen University & Research) een duidelijk antwoord: Nee, onze landbouwbodem in Nederland is niet toekomstbestendig. Dit komt door de combinatie van de veranderende context waarin landbouw staat (klimaatverandering, regelgeving, meer diensten van de bodem gevraagd en meer korte huur of pacht) samen met een in meer of minder mate aantoonbare verslechtering van de bodemkwaliteit (ondergondverdichting, organische stof gehalte, bodemgezondheid).

We moeten ons huidig bodemmanagement drastisch aanpakken. Hiervoor is al veel kennis beschikbaar en kan ook veelal met behoud van bedrijfsrendement toegepast worden. De PPS Duurzame bodem heeft hiervoor praktische kennis en maatregelen ontwikkeld zoals: economisch haalbare alternatieven voor chemische grondontsmetting, praktisch uitvoerbare systemen voor niet kerende grondbewerking, maatregelen  om ondergrondverdichting te voorkomen  en maatregelen ter verbetering van de bodemweerbaarheid tegen bodempathogenen.  Om stappen verder te maken is echter ook veel nieuwe kennis nodig, bijvoorbeeld over de interactie tussen organische stof beheer en minerale bemesting, over betere indicatoren voor organische stof kwaliteit en naar mogelijkheden om ondergrondverdichting op te lossen. Tegelijkertijd is er een transitie nodig naar bodem verbeterende genotypen (rassen) en meer bodemvriendelijke mechanisatie.

Het belang van bodemleven

Joeke Postma (Wageningen University & Research), eveneens coördinator van de PPS Duurzame bodem, presenteerde de resultaten van het tweede onderwerp van de dag: Bodem: dood substraat of levend ecosysteem?
De bodem bestaat voor 99% uit dode materie en slechts 1% levende organismen, het zogenaamde bodemleven. Toch heeft dit bodemleven een grote invloed op de functies die de bodem vervult, van omzetting organische stof en bodemstructuurvorming tot ziektewering. Zonder bodemleven is de bodem zeer vatbaar voor het ontstaan van schade door bodemziektes. Tijdens het congres zijn diverse maatregelen gepresenteerd om enerzijds bodemziektes te bestrijden, en anderzijds het nuttige bodemleven te stimuleren waardoor de bodem meer ziektewerend wordt.

PPS Beter bodembeheer

De PPS 'Duurzame bodem' draaide de afgelopen vier jaar met een overheidsbijdrage van 8 miljoen euro. Hier zijn goede resultaten uitgekomen en nu zullen er stappen gezet moeten worden om de resultaten ook echt tot actie om te zetten. Een consortium van onderzoeksinstellingen, waaronder WUR en Louis Bolk Instituut, organisaties en enkele bedrijven heeft daarom een nieuw voorstel voor een PPS voor bodemonderzoek ingediend. Het gaat om de PPS 'Beter bodembeheer' voor de periode van 2017-2020.

Rapporten en publicaties

Ga naar de Publicaties pagina voor rapporten en folders over bodembeheer.

Meer informatie

Presentaties Beter Bodembeheer congres, 4 oktober 2016:

- Helaas, uw cookie-instellingen zijn zodanig dat de Video niet getoond kan worden - pas uw permissie voor cookies aan

Bron: www.beterbodembeheer.nll

Contact

Wijnand Sukkel, Wageningen University & Research, wijnand.sukkel@wur.nl