Dossier

Knobbelaaltjes en natuurlijke ontsmetting in glasgroenten

Het langdurig betelen van de grond met hetzelfde gewas of gewastype leidt tot opbouw van plantpathogenen die uiteindelijk schade aan het gewas veroorzaken.

Een combinatie van preventieve en curatieve maatregelen is noodzakelijk om de schade te beperken. Het onderzoek binnen biologische glastuinbouw is deels gericht op het beheersen van grondgebonden ziekten en plagen. Creatief vruchtwisselen, en gebruik van resistente of antagonistische gewassen en onderstammen vormen een wapen tegen wortelknobbelaaltjes.

Welke maatregelen?

Ook in geval van grondgebonden pathogenen geldt: "Voorkomen is beter dan genezen”. Vanuit de principes waarop biologische landbouw is gestoeld, betekent dit vruchtwisseling! Omdat er vanuit bedrijfseconomisch perspectief weinig alternatieve gewassen opgenomen kunnen worden, biedt slimme vruchtwisseling mogelijkheden:

  • Combinatieteelt van hoofdgewas met antagonistische tussenteelt. Antagonistische gewassen zijn planten die een actief bestrijdend effect hebben op plantparasitaire aaltjes. Het snelgroeiende gewas komkommer komt hiervoor in aanmerking, maar recent onderzoek bevestigt dat ook het afrikaantje een doeltreffend middel kan vormen.
  • Compartimententeelt waarbij verticale scheiding tussen teeltstroken wordt aangebracht, waardoor mogelijke besmetting tussen de stroken beperkt (of uitgesloten) blijft.
  • Tijdelijke leegstand om de bodem rust te geven; tijdens de braakperiode kan een vanggewas worden benut om de populatie aaltjes te reduceren.
Indien deze maatregelen onvoldoende effect hebben en de populatie boven de schadedrempel stijgt, zijn aanvullende maatregelen noodzakelijk:
  • Biofumigatie door het inwerken van vers organisch materiaal; dit vraagt goede planning en organisatie, omdat de werking sterk afhangt van de versheid van het materiaal en mate van afdekking na inwerken.
  • Gebruik van onderstammen met resistentie of tolerantie tegen knobbelaaltjes; in veel gevallen weten aaltjes zich op deze onderstammen te vermenigvuldigen.
  • Grondstomen; hiermee wordt ook de natuurlijke weerstand (ziektewerendheid) tegen aaltjes en schimmels teniet gedaan.

Kernpublicaties

Lopende projecten

Verwante publicaties

Kijk voor meer publicaties in de bioKennisbank

Trefwoorden: knobbelaaltjes, natuurlijke ontsmetting, antagonisten, glasgroenten, pathogenen

Contact

Leen Janmaat, Louis Bolk Instituut, l.janmaat@louisbolk.nl